2015 Zalecenia wynikające z raportu końcowego WIM 29/14 – jacht motorowy BGSPORT

6. Zalecenia dotyczące bezpieczeństwa

Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich uznała za uzasadnione skierowanie zaleceń dotyczących bezpieczeństwa, stanowiących propozycję działań, które mogą przyczynić się do zapobiegania podobnym wypadkom w przyszłości, do następujących podmiotów.

6.1. Administracja morska

Mając na uwadze zagrożenie pożarowe, jakie dla jachtów morskich i śródlądowych stwarzają silniki benzynowe na stałe wbudowane w kadłub, oraz fakt, że z mocy ustawy nadzór przeciwpożarowy w polskich obszarach morskich oraz morskich portach i przystaniach należy do organów administracji morskiej Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich zaleca:

1) ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej: 

• zmianę przepisów rozporządzenia w sprawie bezpiecznego uprawiania żeglugi przez jachty morskie  – przez wprowadzenie obowiązku przeglądów technicznych, dokonywanych przez podmiot uprawniony do wykonywania przeglądów technicznych jachtów morskich o długości do 15 m, dla wszystkich jachtów z silnikami benzynowymi wbudowanymi w kadłub, niezależnie od ich mocy, oraz niezależnie od faktu czy jachty takie poddały się lub nie poddały się inspekcji państwa bandery,
• zmianę przepisów ustawy o żegludze śródlądowej  – przez wprowadzenie obowiązku przeglądów technicznych, przeprowadzanych przez upoważniony w tym celu podmiot, dla wszystkich jachtów o napędzie mechanicznym z silnikami benzynowymi wbudowanymi w kadłub, niezależnie od ich mocy;

2) Dyrektorowi Urzędu Morskiego w Gdyni:

• weryfikację opracowanej przez Gdyńskie Centrum Sportu, jako administratora przystani żeglarskiej Marina Gdynia, Instrukcji bezpieczeństwa pożarowego Mariny,
• uzgodnienie treści tej Instrukcji z Komendantem Miejskim Państwowej Straży Pożarnej w Gdyni, przed jej zatwierdzeniem.

6.2. Podmioty upoważnione do wykonywania przeglądów technicznych jachtów morskich o długości do 15 m oraz statków sportowo-rekreacyjnych

Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich zaleca Polskiemu Związkowi Żeglarskiemu (PZŻ) oraz Polskiemu Związkowi Motorowodnemu i Narciarstwa Wodnego (PZMWiNW) wprowadzenie do swoich przepisów  zmian uwzględniających wymagania zawarte w opracowanej przez Polski Komitet Normalizacyjny normie PN-EN ISO 9094- 1:2005 „Małe statki – Ochrona przeciwpożarowa – Część 1: Jednostki pływające o długości kadłuba do 15 m włącznie”.

Wymagania zawarte w wyżej wymienionej normie dotyczą ochrony przeciwpożarowej małych statków wszystkich rodzajów z silnikami benzynowymi przyczepnymi i wbudowanymi na stałe oraz wysokoprężnymi wbudowanymi na stałe w kadłub statku. Odnoszą się one m.in. do izolacji ścian przestrzeni silnikowych, instalacji paliwowej, wentylacji, stałej instalacji gaśniczej w przestrzeni silnikowej, gaśnic przenośnych itp.

Komisja zaleca umieszczenie w przepisach technicznych podmiotu upoważnionego do wykonywania przeglądów technicznych jachtów z napędem mechanicznym załącznika, w którym określone zostaną czynności inspektora technicznego podczas przeglądu w zakresie bezpieczeństwa pożarowego jachtów z silnikami benzynowymi. Przegląd powinien obejmować co najmniej:

1) sprawdzenie szczelności oddzielenia komory silnika od kokpitu oraz sprawdzenie stanu ognioodpornej izolacji komory;

2) sprawdzenie wentylacji naturalnej komory silnika;

3) sprawdzenie działania wentylatora wentylacji mechanicznej komory silnika (praca przez okres 4 min. przed uruchomieniem silnika);

4) sprawdzenie, czy elastyczne przewody paliwowe w komorze silnikowej, doprowadzające paliwo ze zbiornika do silnika są ognioodporne, zgodne z normą ISO 7840 lub równoważną, oraz czy przewody na króćcach są zabezpieczone dwoma ślimakowymi opaskami zaciskowymi ze stali nierdzewnej;

5)  sprawdzenie zbiornika paliwa (benzyny) i podłączenia rurociągów wlewowych, odpowietrzających i ssących;

6) sprawdzenie uziemienia metalowego zbiornika i instalacji paliwa;

7) sprawdzenie możliwości wypełnienia przestrzeni komory silnika czynnikiem gaśniczym z gaśnicy przenośnej przez otwór gaśniczy;

8) sprawdzenie działania stałej gazowej instalacji gaśniczej, uruchamianej automatycznie lub ręcznie z miejsca kierowania jachtem – jeżeli taką instalację zastosowano.

W odniesieniu do jachtów motorowych z wbudowanymi silnikami benzynowymi o mocy powyżej 120 kW, mających co najmniej 10 lat, jeżeli komora silnika nie jest wyposażona w stałą instalację gaśniczą, Komisja zaleca, aby inspektor wykonujący przegląd zalecał właścicielowi jachtu doposażenie jachtu w taką instalację gaśniczą.

Mając na uwadze rzeczywiste zagrożenie pożarowe dla istniejących jachtów z napędem mechanicznym z wbudowanymi na stałe silnikami benzynowymi, niezależnie od ich mocy, Komisja rekomenduje obu polskim związkom sportowym podjęcie działań mających na celu:

 1) powiadomienie właścicieli jachtów o długości do 15 m z wbudowanymi na stałe silnikami benzynowymi, niezależnie od ich mocy, wpisanych do rejestru związku, o podyktowanej względami bezpieczeństwa konieczności poddania jachtu jednorazowemu doraźnemu przeglądowi technicznemu przez uprawnionego inspektora technicznego, w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, przed rozpoczęciem najbliższego sezonu żeglarskiego; oraz

2) zorganizowanie jednorazowej akcji doraźnych przeglądów technicznych w zakresie bezpieczeństwa pożarowego dla wyżej wymienionych jachtów z zastosowaniem preferencyjnych, relatywnie niskich opłat za taki przegląd.

Mając także na uwadze brak dostatecznej wiedzy i świadomości wielu użytkowników jachtów z wbudowanymi silnikami benzynowymi o zagrożeniach pożarowych podczas używania takich jachtów, Komisja poddaje pod rozwagę władz PZŻ i PZMWiNW podjęcie działań polegających na rozpowszechnianiu i propagowaniu wiedzy o zagrożeniach pożarowych występujących na takich jachtach na łamach fachowych biuletynów i czasopism związanych z uprawianiem sportów żeglarskich i motorowodnych.

 6.3. Gdyńskie Centrum Sportu

Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich zaleca:

1) poszerzenie opracowania dotyczącego zadań i obowiązków w zakresie ochrony przeciwpożarowej, zatytułowanego „Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego. Przystań żeglarska ‘Marina Gdynia’ wraz z obiektami na jej terenie”, o procedury postępowania w przypadku pożaru na jednostce niezacumowanej znajdującej się na akwenie Mariny z dala od miejsc przeznaczonych do cumowania;

2) rozmieszczenie na falochronie wschodnim i falochronie południowym, w miejscach równoodległych od nasady i głowicy falochronu, przewoźnych agregatów proszkowych typy AP25z-ABC lub AP25x-ABC, dla zapewnienia możliwości gaszenia pożaru na jachcie zacumowanym przy falochronie lub znajdującym się (przepływającym) w jego pobliżu.

Ponadto, ze względu na brak możliwości wjazdu na falochrony otaczające Marinę Gdynia przez ciężkie samochody gaśnicze PSP i użycia środków gaśniczych, którymi dysponują, Komisja zaleca rozważenie doprowadzenia sieci wodociągowej przeciwpożarowej na obydwa falochrony i zainstalowanie tam dodatkowych hydrantów zewnętrznych (nadziemnych) o średnicy nominalnej DN 80, aby zabezpieczyć możliwość obrony objętych pożarem jednostek zacumowanych przy tych falochronach lub znajdujących się na wodzie w ich pobliżu.