Pl. Stefana Batorego 4, 70-207 Szczecin
emblem

Telefon alarmowy


E-mail

Zgłoszenie wypadku przez:

KAPITAN /LUB ARMATOR

(dotyczy statku lub jednostki pływającej)

UŻYTKOWNIK INFRASTRUKTURY

(dotyczy uszkodzenia nabrzeża lub infrastruktury)
logo

2014 Zalecenia wynikające z raportu końcowego WIM 22/13 – jacht motorowy Miss Alicja

Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich uznała za uzasadnione skierowanie zaleceń dotyczących bezpieczeństwa, stanowiących propozycję działań, które mogą przyczynić się do zapobiegania podobnym wypadkom w przyszłości, do następujących podmiotów.

  6.1. Administracja morska

Mając na uwadze zagrożenie pożarowe, jakie dla jachtów morskich i śródlądowych stwarzają silniki benzynowe na stałe wbudowane w kadłub, Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich zaleca ministrowi właściwemu do spraw gospodarki morskiej:

1) zmianę przepisów rozporządzenia w sprawie bezpiecznego uprawiania żeglugi przez jachty morskie  – przez wprowadzenie obowiązku przeglądów technicznych, dokonywanych przez podmiot uprawniony do wykonywania przeglądów technicznych jachtów morskich o długości do 15 m, dla wszystkich jachtów z silnikami benzynowymi wbudowanymi w kadłub, niezależnie od ich mocy, oraz niezależnie od faktu czy jachty takie poddały się lub nie poddały się inspekcji państwa bandery;

2) zmianę przepisów ustawy o żegludze śródlądowej  – przez wprowadzenie obowiązku przeglądów technicznych, przeprowadzanych przez upoważniony w tym celu podmiot, dla wszystkich jachtów o napędzie mechanicznym z silnikami benzynowymi wbudowanymi w kadłub, niezależnie od ich mocy.

Ze względu na fakt, że z mocy ustawy nadzór przeciwpożarowy w polskich obszarach morskich i w portach morskich należy do terenowych organów administracji morskiej, Komisja zaleca opracowanie dla każdego z czterech portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej, w porozumieniu ze wszystkimi podmiotami zarządzającymi infrastrukturą portową na terenie tych portów i w oparciu o dane otrzymane od nich, kompleksowego planu przeciwpożarowego, z zaznaczoną lokalizacją środków ochrony przeciwpożarowej (w tym takich, jak: miejsca cumowania statków pożarowych lub pełniących funkcję statków pożarowych, strażnice straży pożarnej, stałe instalacje gaśnicze, hydranty, pompownie i monitory przeciwpożarowe, przyciski alarmowe), położeniem dróg dojazdowych do poszczególnych obiektów infrastruktury portowej i dróg pożarowych, z uwzględnieniem ograniczeń w poruszaniu się samochodów pożarniczych.

Taki kompleksowy plan przeciwpożarowy całego portu powinien być na wyposażeniu centrum ratowniczo-gaśniczego w każdym porcie dla umożliwienia podejmowania decyzji o dysponowaniu sił i środków w przypadku pożaru oraz udostępniony służbom, które mogą brać udział w akcji ratowniczo-gaśniczej, a także ułatwiać właściwemu dyrektorowi urzędu morskiego wykonywanie nadzoru przeciwpożarowego w porcie.

Dodatkowo, mając na uwadze zagrożenie pożarowe w portach morskich, związane z prowadzonymi tam operacjami przeładunkowymi, w tym w szczególności przeładunkami ładunków niebezpiecznych, pracami remontowymi i konserwacyjnymi statków (w tym pracami spawalniczymi), ruchem statków w porcie oraz operacjami bunkrowania statków przy nabrzeżach, Komisja poddaje pod rozwagę ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej zalecenie podjęcia inicjatywy legislacyjnej zmierzającej do przygotowania aktu prawnego regulującego ochronę przeciwpożarową w polskich portach morskich. W akcie takim, który stanowiłby lex specialis do ustawy o ochronie pożarowej  , powinny zostać uregulowane zagadnienia dotyczące przygotowania portu do sytuacji zagrożenia pożarem, wymagania dotyczące planu działania w przypadku pożaru obiektu portowego i statku morskiego (w tym statku stojącego przy nabrzeżu, oczekującego na kotwicowisku, wchodzącego do portu lub wychodzącego z portu), zakres obowiązków podmiotów odpowiedzialnych za utrzymanie infrastruktury portowej, infrastruktury zapewniającej dostęp do portu, jednostek systemu ochrony zdrowia, organów administracji publicznej, jednostek Państwowej Straży Pożarnej i innych służb publicznych, które mogą brać udział w akcji ratowniczej na wypadek pożaru, oraz organizację portowych służb ratowniczo-gaśniczych (w tym warunki ich działania, wyszkolenie personelu i czas reakcji na zagrożenie pożarowe).

6.2. Podmioty upoważnione do wykonywania przeglądów technicznych jachtów morskich o długości do 15 m oraz podmioty upoważnione do wykonywania przeglądów technicznych statków sportowo-rekreacyjnych

Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich zaleca Polskiemu Związkowi Żeglarskiemu (PZŻ), Polskiemu Związkowi Motorowodnemu i Narciarstwa Wodnego (PZMWiNW) oraz Polskiemu Rejestrowi Statków (PRS) wprowadzenie do swoich przepisów  zmian uwzględniających wymagania zawarte w opracowanej przez Polski Komitet Normalizacyjny normie PN-EN ISO 9094-1:2005 „Małe statki – Ochrona przeciwpożarowa – Część 1: Jednostki pływające o długości kadłuba do 15 m włącznie”.

Wymagania zawarte w wyżej wymienionej normie dotyczą ochrony przeciwpożarowej małych statków wszystkich rodzajów z silnikami benzynowymi przyczepnymi i wbudowanymi na stałe oraz wysokoprężnymi wbudowanymi na stałe w kadłub statku. Odnoszą się one m.in. do izolacji ścian przestrzeni silnikowych, instalacji paliwowej, wentylacji, stałej instalacji gaśniczej w przestrzeni silnikowej, gaśnic przenośnych itp.

Komisja zaleca umieszczenie w przepisach technicznych podmiotu upoważnionego do wykonywania przeglądów technicznych jachtów z napędem mechanicznym załącznika, w którym określone zostaną czynności inspektora technicznego podczas przeglądu w zakresie bezpieczeństwa pożarowego jachtów z silnikami benzynowymi. Przegląd powinien obejmować co najmniej:

1) sprawdzenie szczelności oddzielenia komory silnika od kokpitu oraz sprawdzenie stanu ognioodpornej izolacji komory;

2) sprawdzenie wentylacji naturalnej komory silnika;

3) sprawdzenie działania wentylatora wentylacji mechanicznej komory silnika (praca przez okres 4 min. przed uruchomieniem silnika);

4) sprawdzenie, czy elastyczne przewody paliwowe w komorze silnikowej, doprowadzające paliwo ze zbiornika do silnika są ognioodporne, zgodne z normą ISO 7840 lub równoważną, oraz czy przewody na króćcach są zabezpieczone dwoma ślimakowymi opaskami zaciskowymi ze stali nierdzewnej;

5) sprawdzenie zbiornika paliwa (benzyny) i podłączenia rurociągów wlewowych, odpowietrzających i ssących;

6) sprawdzenie zamkniętego przedziału do przechowywania zbiorników benzyny – jeżeli taki istnieje;

7) sprawdzenie uziemienia metalowego zbiornika i instalacji paliwa;

8) sprawdzenie możliwości wypełnienia przestrzeni komory silnika czynnikiem gaśniczym z gaśnicy przenośnej przez otwór gaśniczy;

9) sprawdzenie działania stałej gazowej instalacji gaśniczej, uruchamianej automatycznie lub ręcznie z miejsca kierowania jachtem – jeżeli taką instalację zastosowano. W odniesieniu do jachtów motorowych z wbudowanymi silnikami benzynowymi o mocy powyżej 120 kW, mających co najmniej 10 lat, jeżeli komora silnika nie jest wyposażona w stałą instalację gaśniczą, Komisja zaleca, aby inspektor wykonujący przegląd zalecał właścicielowi jachtu doposażenie jachtu w taką instalację gaśniczą.

Mając na uwadze rzeczywiste zagrożenie pożarowe dla istniejących jachtów z napędem mechanicznym z wbudowanymi na stałe silnikami benzynowymi, niezależnie od ich mocy, Komisja dodatkowo rekomenduje obu związkom sportowym pisemne powiadomienie właścicieli wpisanych do prowadzonych przez nie rejestrów jachtów o długości do 15 m włącznie, z wbudowanymi na stałe silnikami benzynowymi, niezależnie od ich mocy, o zaleceniu poddania jachtów doraźnemu przeglądowi technicznemu przez uprawnionego inspektora technicznego, w zakresie bezpieczeństwa pożarowego, przed rozpoczęciem najbliższego sezonu żeglarskiego.

Mając także na uwadze brak dostatecznej wiedzy i świadomości wielu użytkowników jachtów z wbudowanymi silnikami benzynowymi o zagrożeniach pożarowych podczas używania takich jachtów, Komisja poddaje pod rozwagę władz PZŻ i PZMWiNW podjęcie działań polegających na rozpowszechnianiu i propagowaniu wiedzy o zagrożeniach pożarowych występujących na takich jachtach na łamach fachowych biuletynów i czasopism związanych z uprawianiem sportów żeglarskich i motorowodnych.

 6.3. Zarząd Morskiego Portu Gdańsk S.A.

Na podstawie oceny akcji gaśniczej pożaru jachtu motorowego Miss Alicja, którą Komisja uznała za mało skuteczną, Państwowa Komisja Badania Wypadków Morskich zaleca podjęcie następujących działań mających na celu poprawę bezpieczeństwa pożarowego jednostek pływających po akwenach zarządzanych przez ZMPG.

I. Działania doraźne:

1) zapewnienie Ośrodkowi Ratownictwa PSP „Florian” dostępu do odczytu obrazu z kamer monitoringu portu, wykorzystywanego przez SOPG i kapitanat portu, celem umożliwienia dyspozytorowi Ośrodka obserwowania i oceny rozwoju zdarzeń, dla podejmowania właściwych decyzji o prowadzeniu akcji gaśniczej;

2) zapewnienie stałego miejsca postoju jednego ze statków pożarniczych typu „Strażak” w wewnętrznym kanale portowym, a w przypadku konieczności wykorzystania tego statku do dodatkowej asysty podczas operacji przeładunkowych w porcie – zapewnienie w tym miejscu dyżuru innej jednostki pomocniczej, dostosowanej do celów pożarniczych.

II. Działania długookresowe:

3) utworzenie jednego centrum koordynacji ochrony i ratownictwa, które w jednym miejscu skupi dyspozytora portu, straż ochrony portu i dyspozytora portowej straży pożarnej – wyposażonego w niezbędne urządzenia do podglądu sytuacji rzeczywistej w porcie z kamer systemu CCTV zainstalowanych na jego terenie, bezpośrednią łączność z kapitanatem portu, możliwość nasłuchu korespondencji prowadzonej w porcie na kanałach morskich, środki łączności do współdziałania ze służbami ratowniczogaśniczymi, środki łączności do alarmowania, plan przeciwpożarowy portu oraz procedury działania na wypadek zagrożenia pożarem (w tym zasady koordynacji);

4) opracowanie programu zastąpienia przestarzałych statków pożarniczych typu „Strażak” nowoczesnymi jednostkami pożarniczymi, których liczba i zdolności manewrowe zapewnią szybkie dotarcie na miejsce zdarzenia do każdej części portu i podjęcie skutecznej akcji gaśniczej, albo przyjęcie rozwiązań równoważnych polegających na zawarciu odpowiednich umów z podmiotem eksploatującym holowniki w porcie Gdańsk o przystosowanie jednego lub kilku z nich do pełnienia funkcji statku pożarniczego (przez wyposażenie ich – w porozumieniu z klasyfikatorem odpowiedzialnym za stan techniczny statku – w niezbędny sprzęt przeciwpożarowy) i wykorzystywanie ich do prowadzenia działań gaśniczych na akwenach zarządzanych przez ZMPG.